Dydd Agored
2022 DIWRNOD AGORED
Cynhelir Diwrnod Agored y Gymdeithas Defaid Mynydd
Cymreig 2022 o dan nawdd cangen Meirion yn Cae Poeth,
Cwm Cynllwyd, Llanuwchllyn, Bala, ar ddydd Sadwrn 1af
o Hydref 2022 am 1:00yp, drwy garedigrwydd Glyn ac
Awena.
Dylid ceisio rhannu cerbydau lle bo’n briodol gan fod y
ffordd a’r mynediad i’r lleoliad yn gyfyng iawn. I gyrraedd
Cae Poeth bydd yn rhaid mynd trwy bentref
Llanuwchllyn, dros bont tuag at Ddinas Mawddwy. Bydd
arwyddion ar y ffordd i chi ei dilyn a gofynnwn i bawb
barcio ar gaeau fferm Rhyd-y-Bod (gyda diolch iddynt am
y caniatâd). Bydd yn rhaid cerdded i lawr y cae at y bont
fechan, dros yr afon Twrch, a cherdded i fyny tuag at iard
Cae Poeth. Os yw hyn yn broblem bydd modd cael
cludiant o’r cae i’r iard gan gerbyd pwrpasol.
Mae Cae Poeth yn fferm 215 acer sydd yn dechrau ar 800
troedfedd uwchben lefel y môr ac yn codi i 2000 o
droedfeddi. Mae yma 260 o ‘fogau ac 80 o ‘sbinod
blwydd. Roedd y canran wyna yn 150% ar gyfer y tymor
diwethaf. Does dim croesi yn digwydd yn y ddiadell hon.
Mae 50 acer yn laswelltir a mae’r gweddill yn dir cynefin
heb ei wella. Mae 6 hwrdd yn y ddiadell ac mae’r ddiadell
gyfan yn rhan o’r cynllun EBV gan Hybu Cig Cymru. Bydd y
ddiadell i’w gweld yn y caeau cyfagos ac hefyd yn y
siediau. Darparir lluniaeth ysgafn gan Gig Oen Aran.
Sut i Gyrraedd - llawrlwytho yma.
Oherwydd Covid-19 yn anffodus ni fu
modd i ni gynnal dydd agored yn 2020 nac
yn 2021.
Hyderwn y byddem yn cynnal dydd agored
ym mis Medi 2022.
DIWRNOD AGORED Y GYMDEITHAS 2019
Cynhaliwyd diwrnod agored Cymdeithas Defaid Mynydd
Cymreig 2019 o dan nawdd cangen Sir Ceredigion yn
Tynant, Talybont, Aberystwyth, Ceredigion ar ddydd
Sadwrn 21ain o Fedi drwy garedigrwydd Dilwyn, Marion,
Rhydian, Elgan a’u teuluoedd.
Maent yn ffermio 2,600 o erwau i gyd gyda’r buarth yn
mesur 650 o droedfeddi uwchlaw ‘r môr ac yn codi hyd at
1750 o droedfeddi i bwynt uchaf y Fferm. Yno hefyd mae
capel Bethesda Tynant lle caiff gwasanaeth ei gynnal
unwaith y mis yn ystod tymor yr Haf. Bu iddynt ennill
cystadleuaeth y Byrnau Mawr trwy Gymru gyfan yn y
flwyddyn 2014 gan Gymdeithas Tir Glas Cymru, a hefyd
wedi derbyn y gilwobr yn 2019. Mae’r ddiadell yn cynnwys
2000 o famogiaid ynghyd â 450 o ŵyn benyw bob
blwyddyn. Croesir tua 500 o ddefaid gyda hwrdd Texel a
Primera i gynhyrchu wyn tewion.
Roedd yr haul yn tywynnu ar trefnu trylwyr wedi sicrhau
llwyddiant mawr ar y dydd. Croesawyd y dorf o dros gant
a hanner gan Mr Huw Davies, Llety Ifan Hen, Cadeirydd
Cangen Ceredigion a trosglwyddwyd yr awenau i Mr
Elgan Evans Tynant. Fe aethpwyd ar daith ddiwylliannol
amaethyddol 13 milltir o amgylch y fferm a drwy diroedd
anghysbell ardal Talybont ar sawl tractor a thrailer.
Yn gyntaf fe welwyd caeau cnwd gaeaf lle bydd y defaid
yn mynd i fwyta ar ôl eu sganio, yna ymlaen i Fynydd
Uchaf i weld 450 o ŵyn benyw. Yno hefyd gwelwyd
aelodau cangen Ceredigion yn gweithio Cwn Cymreig.
Aethpwyd ymlaen wedyn a thrwy ucheldir Cwm Ceulan i
Fwlchygarreg a gwelwyd Gwartheg Duon Cymreig werth
i’w gweld yn magu lloi charolais a Defaid Mynydd yn eu
cynefin ac heibio nifer o adfeilion. Aethpwyd heibio Llyn
Nantycagl, drwy coedwig Cyneiniog at yr wyn gwryw. Yr
arfer fydd gwerthu’r wyn yn dew i gyd i ffwrdd ar laswellt i
Dunbia drwy gynllun Cig Oen Mynyddoedd y Cambrian.
Mae hyn yn sicrhau cig blasus. Gwelwyd hoel rheilffordd
fach yr Hafan yn arwain lawr at hen waith plwm Bwlch
Glas cyn cyrraedd Defaid Mynydd ym Mwlch Glas.
Dychwelwyd i’r buarth oddeutu 4:30 am wledd o gig oen
mynydd rhost, paned, cacen a sgwrs. Clowyd y dydd gan
Gadeirydd y pump Sir, Mr David Evans, Penyglog.
Hoffai’r gymdeithas ddiolch i Deulu Tynant a Cangen
Ceredigion am eu holl waith yn sicrhau diwrnod agored
llwyddiannus dros ben.
DIWRNOD AGORED Y GYMDEITHAS 2018
Cynhelir Diwrnod Agored y gymdeithas am eleni dan
nawdd cangen Sir Drefaldwyn ar fferm G Roberts,
Glanhafon Uchaf, Llangynog, Croesoswallt SY10 0HL ar
ddydd Sadwrn 29 Medi 2018 am 1.00 o’r gloch.
Yn wahanol i’r arfer, fe fydd tri aelod yn cynnal y dydd
agored ar yr un fferm gan arddangos defaid y dair ffarm.
Yn ymuno â Mr Roberts a’i fab Emrys yn Glanhafon Uchaf
fydd Phil Morgan, Glanhafon Fach, Llangynog SY10 0EW a
Geraint Evans, Tŷ Mawr, Llangynog SY10 0HD.
Mae Glanhafon Uchaf yn fferm 300 cyfer, yn cynnal
diadell o 500 o ddefaid mynydd gan groesi 60 gyda
hwrdd Charollais. Yn cadw rhyw 20 hwrdd mynydd, mae’r
teulu yn gwerthu yr helyw o’r ŵyn tewion ym marchnad
Croesoswallt.
Cedwir dros 500 o famogiaid yn bur yn Glanhafon Fach,
fferm yn ymestyn at 450 erw. Defnyddir hwrdd Charollais
ar 150 o ddefaid gan eu gwerthu fel cyplau ym marchnad
Ruthin ym mis Mai. Mae Mr Morgan yn cadw 20 buwch
sugno yn ychwanegol gan eu croesi hefo tarw Belgian
Blue.
Yn Ty Mawr, mae diadell o 1,300 i gyd, gyda 700 yn cael
eu cadw’n bur a’r gweddil yn cael eu croesi gyda hwrdd
Charollais yma hefyd.
Fe fydd y tri yn arddangos trawsdoriad o’u diadelloed
gyda 30 mamog, 30 dafad blwydd a 30 ŵyn benyw yn
ogystal a hyrddod, hyrddod blwydd ac ŵyn hyrddod.
DIWRNOD AGORED Y GYMDEITHAS 2017
DIWRNOD AGORED Y GYMDEITHAS 2016
Cynhelir Diwrnod Agored y gymdeithas am eleni dan
nawdd cangen Sir Ddinbych yng Nghwm Geifr a
Blaencwm, Llanarmon Dyffryn Ceiriog ar ddydd Sadwrn
1af Hydref 2016 am 1.00 o’r gloch, drwy garedigrwydd
Glyn a Lynne Jones, Elgan a Cathy, Gethin a Sara a’u dwy
merch, Annes a Glesni Mai.
Dylid ymgynull yn gyntaf yn Blaencwm am 1.00 o’r gloch
yn brydlon os gwelwch yn dda cyn symud ymlaen i Gwm
Geifr am 2.30pm. Mae Blaencwm rhyw dair milltir a
hanner i fyny o bentref Llanarmon DC. Rhaid troi i’r
chwith ar sgwar y pentref ar bwys tafarn yr Hand os yn
dod i lawr o gyfeiriad Llanrhaeadr ym Mochnant ar hyd
ffordd gul a throellog neu i’r dde ar y sgwar os yn dod i
fyny ar hyd y B4500 o gyfeiriad Y Waun, (neu Chirk) a
chario ymlaen ar hyd ffordd gul, Swch Cae Rhiw. Fe fydd
arwyddion i’ch helpu ond cofiwch peidio ac aros yng
Nghwm Geifr ond cario ymlaen am rhyw filltir arall cyn
troi i’r chwith ar ôl pasio hen gapel fydd ar y dde i chi i
gyfeiriad Blaencwm, sydd rhyw filltir eto i fyny’r dyffryn.
Blaencwm yw’r fferm olaf ar hyd y ffordd honno. Mae’r
ffordd yn aros yn gul ac fe ddylsech fod yn ofalus i osgoi
unrhyw anffawd
Mae buarth Blaencwm rhyw 1,300 troedfedd uwchben y
môr yng Nghwm Llawenog, Dyffryn Ceiriog ac yn codi hyd
at 2,600 troedfedd i ben Cader Bronweh sydd ar y
Berwyn. Mae’n ymestyn hyd at 1,500 o erwau gyda 200
erw ychwanegol o dir pori ar gael ar fynydd Blaenglyn.
Mae diadell o 1,200 o famogiaid yn cael eu magu, gyda
250 ohonynt yn cael eu croesi gyda hyrddod Texel ac mae
buches o rhyw 20 o wartheg duon Cymreig yn cael eu
cadw hefyd. Fe fydd mamogiaid, defaid dau ddant, ŵyn
benyw a hen hyrddod i’w gweld ym Mlaencwm.
Yng Nghwm Geifr mae'r buarth tua 1,200 troedfedd
uwchben y mor, lle mae diadell oddeutu 1,000 o
famogiaid Cymreig a 300 o famogiaid croes. Mae'r defaid
Cymreig yn pori ar fynydd Tarw ar Swch sydd rhyngddynt
yn ymestyn i tua 1,500 o erwau ac yn codi i 2,200
troedfedd. Mae hefyd 200 erw o dir wedi ei wella hefo
160 erw o dir Pentre Pant, sydd ar rent, yn tyfu silwair ac
yn cartrefu'r defaid croes ar gwartheg iau. Mae 350 o’r
mamogiaid Cymreig yn cael ei croesi gyda hyrddod
Charollais a Cheviot. Yn Cwm Geifr, cawn weld hen
hyrddod, hyrddod blwydd, ŵyn hyrddod, ŵyn benyw heb
eu dyfnu gyda’u mamau a defaid dau ddant a mamogiaid
eraill. Dosbarthir yr ŵyn mewn ffordd i weld pa hyrddod
fydd eu tadau.
Gwerthir ychydig o ŵyn tewion y ddau le ar y bâch, un ai i
Randall Parker yn Llanidloes neu Dunbia yn Llanybydder
ond mae’r helyw yn cael eu gwerthu drwy’r farchnad
agored yng Nghroesoswallt a Ruthin neu fel ŵyn stôr yn
Ruthin neu Llanelwy.
Darperir lluniaeth ysgafn yng Nghwm Geifr. Rydym yn
eich annog i fod yn brydlon ac i arddel gofal er mwyn
hwyluso’r trafeilio i Flaencwm ac yna yn ôl i Gwm Geifr
neu fe all greu problemau ar y ffyrdd cul.
Cymdeithas Defaid Mynydd Cymreig © 2024
Website designed and maintained by H G Web Designs
Sylfaen y diwydiant defaid yng Nghymru
# Dafad aml-bwrpas - ar fynydd neu lawr gwlad